Hastalıkların Tedavisinde Yeni Yöntem: Metilasyon Paneli Testi

 

Metilasyon (metillenme); genetik kodlamalarımızın saklandığı DNA'da ve bazı protein dizilerinde gerçekleşen biyokimyasal bir süreçtir. Tüm vücut hücreleri aynı genetik materyale sahip olmasına rağmen, doğal bir genetik modifikasyon (değişke) olan metilasyonlarla farklılaşır.

 

 

 

Metabolik yolak (patika), hücre içinde enzimler tarafından değişime uğrayarak ortaya çıkan kimyasal tepkimelerdir. Hücre için bulunan yolaklar, ortak bileşiklerde kesişerek metabolik ağ denilen karmaşık yapıları oluştururlar. Metabolizmamızı oluşturan da yine bu yolaklardır.

 

 

 

 

Metilasyon döngüsü, bu yolakların vücudumuzdaki biyokimyasal reaksiyonlar için metil gruplarına ihtiyaç duymasıdır. (Metil: Doymuş hidrokarbon kökleri serisinin ilk basamağıdır. Bilimsel ifade ile CH3: 1 karbon ve 3 hidrojenden oluşan bileşik.) Bir hidrojen atomunun bir metil grubu ile yer değiştirmesi sonucunda metilasyon meydana gelir.

 

Genlerimizin mutasyona (bir canlının genomu içindeki DNA ya da RNA diziliminde meydana gelen kalıcı değişmeler) uğraması sonucunda yolaklar doğal işlevlerini yerine getiremez ve metilasyon döngüsü fonksiyonu bozulabilir.

 

 

 

Metilasyon; doğum öncesi embriyonik gelişime ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu doğum sonrası gelişime etki eden epigenetik bir mekanizmadır. (Epigenetik:  DNA dizilimi dışındaki dış çevre faktörlerinin bireyin genetiğini etkilemesi, kontrol etmesi.) Ayrıca birçok hastalığın ortaya çıkmasında da rol oynar. Metilasyon döngüsündeki fonksiyon kaybının yol açtığı bazı sağlık sorunlarını sıralayacak olursak;

• Psikiyatrik hastalıklar: Depresyon, bipolar bozukluk, şizofreni, panik atak vb.
• Histamin intoleransı ve alerjik hastalıklar
• Kanser,
• Bağışıklık sistemi (otoimmün) hastalıkları (Tiroidit, Artit, vb.)
• Uyku bozuklukları
• Şeker hastalığı ve hormonal düzensizlikler
• Adet düzensizliği, PCOS (Polikistik over sendromu) ve doğurganlık problemleri
• Migren, yorgunluk, fibromiyalji
• Parkinson, Alzheimer ve epilepsi gibi nörolojik hastalıklar
• Alkol, uyuşturucu ve ilaç bağımlılıkları
• Otizm spektrum bozukluğu. (Bknz: Otizm Genlerimizden Mi Geliyor?)

 

 

 

Toplumun %30’unda metilasyon fonksiyonunda düzensizlik vardır. Metilasyon döngüsünün yavaş çalıştığı kişilerde; takıntılı eğilimler, dikkat ve konsantrasyon eksikliği, hırslı ve rekabetçi kişilik yapısı, mükemmelliyetçilik, yüksek libido, antisosyal kişilik yapısı gibi karakteristik özellikler gözlemlenir. Metilasyon döngüsünün yüksek olduğu kişilerde ise; hiperaktivite, sürekli endişe hâli ve Anksiyete, düşük libido, kilo almaya eğilim, düşük motivasyon ve paranoyak davranışlar gözlemlenir.

 

 

 

 

Genel sağlık ve hastalıklarla yakından ilişkili olan metilasyon bozukluğu; genetik testler ve Metilasyon Döngüsü Paneli adı verilen testler ile tespit edilebilir. Metilasyon bozukluğunda rol oynayan MTHFR geni başta olmak üzere genetik testler ile gen mutasyonuna sebep olan etkenler araştırılır. MTHFR gen mutasyonu bulunan kişilerin metilasyon döngüsü normal olabilir. Bu yüzden sadece genetik tetkikler yaptırmak yeterli olmaz. Genetik tarama testleriyle birlikte Metilasyon Döngüsü Paneli Testi de yapılarak fonksiyonel metilasyon kapasitesi değerlendirilmelidir.

 

Metilasyon Döngüsü Paneli Testi ile SAM-e (S-Adenozil Metiyonin: Metabolik işlevlerin devamını ve yapısal hasarı azaltan metil donörü), SAH (S-Adenozil Homosistein: metilasyon inhibitörü), vücudun ürettiği en güçlü antioksidan olan glutatyon seviyelerine dair GSSG (okside glutatyon) ve GSH (indirgenmiş glutatyon) ölçümleri yapılarak bunların birbiri ile ilişkisi incelenir. Metilasyon Paneli Testi ile metilasyon bozukluğu tespit edilen kişilere yönelik tedavide metil desteği (metil folat veya metilcobalamin) gerekebilir. Ayrıca vücudun biyokimyasal süreçlerini en iyi şekilde yerine getirebilmesi için kişiye özel beslenme ve B12, B9 (folat), B6, B5 vb. takviyeler uygulanır.

 

Metilasyon Paneli adı verilen genetik testi, fiziksel ve ruhsal birçok hastalık konusunda hastalara dair içgörü elde edilmesini sağlar:

• Hormon tedavisi alan, alkol kullanan ya da toksinlere maruz kalmış kişiler,
• Kanser riski,
• Kardiyovasküler hastalıklar (Koroner arter hastalığı, yüksek tansiyon vb.),
• Şizofreni, bipolar bozukluk, depresyon gibi psikiyatrik hastalıklar,
• Parkinson, Alzheimer gibi nörolojik bozukluklar,
• Kilo problemleri ve kişiye özel beslenme planı,
• Kronik yorgunluk.

 

 

Kronik şikâyetlerinize çözüm bulmak için önce genlerinizden başlamalısınız. Hastalığınızın asıl sebebini öğrenmek ve size özel tedavi yöntemini bulmak için tıbbi genetik uzmanı Uzman Doktor Yaman Sağlam'a danışabilirsiniz.